Jef Nys

Laat ik maar direct met de deur in huis vallen: ik ben geen Jommekes-fan. Ben ik ook nooit geweest. Ik behoor natuurlijk niet tot Jef Nys zijn doelgroep. Maar zelfs als kind, want voor kinderen is Jommeke geschreven en getekend, kon het mij nooit bekoren. Het was me te steriel, te braaf, te goody-two-shoes.





Maar was Jef Nys belangrijk voor de Vlaamse strip? Ja. Onontbeerlijk. Men spreekt soms wel eens van de Grote Drie: Willy Vandersteen, Marc Sleen en Jef Nys. Soms spreekt men ook van de Grote Vier en haalt men er Merho bij, maar met alle respect voor de man, Merho hoort voor mij bij een latere generatie.




(eerste keer dat Jommeke verschijnt in publicatie)


Nys werd al gauw, door zijn kerkelijk gemoraliseer, versleten als de halve pastoor in de Vlaamse stripwereld. Was Jef Nys dan ook werkelijk een halve pastoor? Lang geloofde ook ik dat, tot ik recent op een lezing Geert De Weyer (o.a. striprecensent voor De Morgen) het volgende verhaal hoorde vertellen.





Toen De Weyer Nys ging interviewen, wou De Weyer dat vooroordeel van halve pastoor ontkrachten, en vroeg hem naar hoe hij tegenover de Pommekes staat.
(Pommeke, auteur onbekend)

Voor wie het nog niet wist: Pommeke was een parodie op Jommeke, een slecht getekende porno-parodie, die verkocht werd in de Libidos-erotheken.

Stripverkopers hoorden al gauw dat hun klanten op zoek waren naar die albums en sloegen een voorraad Pommekes in. Een onaandachtige moeder of vader moet zo'n Pommeke voor de kinderen gekocht hebbebn, en de bal ging aan het rollen. Nys trok naar de rechtbank en kreeg gelijk. De stock van Pommeke werd integraal in beslag genomen, en de mythe wil dat Nys die stock bezit (er werd zelfs gefluisterd dat hij er soms zo een stuk of twee door de versnipperaar haalde).

Blijkt nu dat Nys die strips soms cadeau deed, aan familieleden en vrienden. Dat hij die strips wel grappig vond, maar dat hij zijn jeugdig publiek in bescherming wou nemen. En of De Weyer er misschien eentje wou? Verbaasd antwoorde De Weyer "Ja" en vroeg zelfs (faut-le-faire) of hij de strip wou signeren. Nys nam kloek een pen ter hand, zweefde even boven het papier, aarzelde en sprak; "Ik kan toch moeilijk iets signeren dat niet van mijn hand is?"

Je kan zeggen dat De Weyer, die zelf wél een Jommekes-fan is, mij Nys met een ander paar ogen deed bekijken.


Er is wel meer over de man dat ik niet wist, blijkbaar heeft hij in zijn jonge jaren gewerkt voor het Pallieterke.


En heeft hij ooit nog gesolliciteerd bij Walt Disney, hieronder vindt u het antwoord van de Disney studio.





De man heeft veel gedaan voor de Vlaamse strip; en daar kunnen we hem alleen maar dankbaar voor zijn. Hij was een van de "Founding Fathers" van onze Vlaamse stripindustrie, en dat verdient respect. Moge hij rusten in vrede.

PS en erratum: Bob De Moor ben ik helaas vergeten te vermelden als 1 van de grote drie. De Grote Drie zijn dus: De Moor, Vandersteen en Sleen. Nys werd echter altijd opzijgeschoven. Doordat De Moor minder bekend geraakte, door de erosie van de tijd vermeldt men soms dus zoals ik foutief deed Sleen, Vandersteen en Nys als de grote drie. Voor mij zijn het dus de Grote Vier.

Voor dit artikel heb ik gebruik gemaakt van gegevens die ik vond o.a. op deze blog: http://www.sparehed.com/tag/jef-nys/ die zijn illustraties haalde uit: ‘Jef Nys, Ongekend Veelzijdig’ , Mezzanine, 2005 – illustrations © Jef Nys